W dniu 5 października samorządowcy z gminy Żarki oraz uczniowie szkół podstawowych, gimnazjalnych oraz ponadgimazjalnych, a także członkowie Obywatelskiego Komitetu Pamięci Narodowej złożyli kwiaty na cmentarzu żydowskim przy ul. Polnej. Tym symbolicznym aktem uczcili pamięć ofiar – mieszkańców żydowskiego pochodzenia, którzy przed 70 laty zostali wywiezieni do Treblinki, a następnie straceni.

70 lat temu – dokładnie 6 października 1942 roku o godzinie 7 rano rozpoczęła się likwidacja getta w Żarkach. Ze społeczności blisko 5 tysięcy obywateli Miasta Żarki wywieziono blisko 2500 osób pochodzenia żydowskiego. Ostatnia droga wiodła ze Starego Runku (przy którym było zlokalizowane getto), obecną ul. Moniuszki w kierunku Janowa, a następnie Julianki. Stąd transport żareckich Żydów trafił do Treblinki, do obozu śmierci. Wojnę przeżyło około 70 osób. W Żarkach nie ma dzisiaj ani jednej osoby o żydowskim pochodzeniu. 

Pozostały za to liczne ślady po społeczności żydowskiej. W dawnej synagodze mieści się dom kultury, przy ul. Polnej znajduje się jeden z największych i najładniejszych cmentarzy żydowskich, przy ul. Górki dwa lata temu powstało miejsce pamięci z najstarszą zachowaną macewą z 1739 r. Do tej pory w centrum miasteczka można podziwiać labirynt wąskich uliczek w postaci charakterystycznego układu urbanistycznego. Jest dom przy ul. Częstochowskiej 49, w którym przechowywał się Eli Zborowski – najsłynniejszy Żyd z Żarek, organizator i wieloletni prezes Amerykańskiego Stowarzyszenia na rzecz wspierania Instytutu Yad Vashem.

- Od kilku lat prowadzimy działania mające na celu przybliżenie i pokazanie pozostałych śladów po kulturze żydowskiej – mówi burmistrz Żarek Klemens Podlejski. W dniu 4 i 5 października uczniowie wszystkich klas trzecich miejscowego gimnazjum oraz uczniowie liceum ogólnokształcącego z Zespołu Szkół w Żarkach wędrowali Szlakiem Kultury Żydowskiej. Łącznie szlak przeszło około 120 osób, w tym nauczyciele i wychowawcy. Trasa łączy atrakcje i budynki związane z kulturą żydowską. Jest jedyną tego typu w województwie śląskim.

 (przygotowała: Katarzyna Kulińska –Pluta)