Obywatelski Komitet Pamięci Narodowej w Żarkach zwraca się o pomoc przy ustaleniu osób, które znajdują się na pamiątkowej fotografii wykonanej w 1949 roku. Jej autorem jest żarecki fotograf Józef Bacior.

Zdjęcie przedstawia grupę żareckiej młodzieży zdającej pierwsza maturę po wojnie w 1949 r.

- Dzięki pomocy jednego z żyjących jeszcze maturzystów Edwarda Mizerskiego (rocznik 1918 r.) możliwym stało się ustalenie nazwisk nauczycieli z tej fotografii – informuje Roman Hamerla z Obywatelskiego Komitetu Pamięci Narodowej w Żarkach.

I tak w pierwszym rzędzie od lewej strony siedzą: pan Fyda – nauczyciel historii i muzyki, pani dr Bilińska – nauczycielka matematyki i fizyki, ojciec Wawrzyniec Kościelewski – uczył religii, dyrektor dr Krywstanowski (w stopniu majora, uczestnik wojny obronnej Lwowa), pani Fydatkiewicz – nauczycielka biologii, pan Zygmunt Kostarczyk – nauczyciel matematyki, pani Prydatkiewicz – nauczycielka języka francuskiego, pan Kulak zastępca dyrektora.

Pan Mizerski pomógł także ustalić niektórych maturzystów z tej fotografii. Są to: Morawcówna, Błasiakówna, Kania, Bernacki, Stec, Wanda Pompa, Stanisław Saternós, Szpakówna, Olesiakówna, Stanisława Wystrychowska, Ryszard Pianko, Wyporki, Ryszard Bargieła, Apolonia Bargieła i oczywiście wspomniany już Edward Mizerski.

Ze wspomnień E. Mizerskiego można się także dowiedzieć sporo o pierwszej maturze. Grupa uczniów przedstawiona na zdjęciu rozpoczęła naukę po wyzwoleniu we wrześniu 1945 r. Byli to uczniowie zróżnicowani wiekowo, zaczynając od osiemnastolatków, a kończąc na osobach mających i 32 lata. Pierwsza klasa liczyła 30 uczniów i była podzielona na dwie grupy: matematyczno-fizyczną oraz humanistyczną. Niektóre zajęcia np. język polski, czy gimnastyka były obowiązkowe dla wszystkich, a np. łacina tylko dla grupy humanistycznej.

Inauguracja roku szkolnego 1945/46 zarówno dla młodzieży licealnej, jak i szczebla podstawowego, odbywała się w szkole podstawowej przy ul. Częstochowskiej. Dyrektorem liceum został pan Pilny. Funkcję pełnił krótko. W roku szkolnym 1946/47 funkcję przejął pan Krystanowski. Z uwagi na powiększające się grono osób chętnych do nauki w liceum, drugim półroczu roku szkolnego 1946/47 naukę rozpoczęła następna klasa pierwsza. W czasie jednego półrocza przerabiano program całego roku szkolnego. Powstało także liceum wieczorowe, w którym uczniowie musieli płacić czesne za naukę. W 1949 r. liceum przeniesiono do Pałacyku Białasa (obecnie budynek przychodni zdrowia przy ul. Myszkowskiej). Tam właśnie uczniowie IV klasy pisali pierwszą maturę.

W trakcie, kiedy nauka odbywała się przy ul. Częstochowskiej, w latach 1946/47 powstał komitet budowy nowej siedziby dla liceum. Na jego czele stanęli pan Wacław Grabowski i pan Nocoń. Wtedy to właśnie podjęto decyzję, że nowy budynek stanie na ruinach budynków pracowniczych przy ul. Myszkowskiej, należących kiedyś do fabryki Steinkellera. Pomysł ten wydawał się bardzo dobry, ponieważ skracał czas budowy poprzez wykorzystanie istniejących już fundamentów. Nie wszyscy byli zwolennikami budowy nowej szkoły w Żarkach. Przeciwni nowej inwestycji byli m.in. urzędujący w tym czasie sekretarz gminy pan Jędrzęjkiewicz. Pomimo trudności i sprzeciwów ze strony władzy w roku szkolnym 1950/51 od 1 września uczniowie rozpoczęli naukę w nowym budynku przy ul. Myszkowskiej. Wybrano też nowego dyrektora, którym została pani Bilińska.

(opracował R.i A. Hamerla na podstawie wspomnień Edwarda Mizerskiego, fot. Józef Bacior)