Do końca roku ma się zakończyć generalna przebudowa Starego Rynku w Żarkach. Prace zostały poprzedzone rozległymi badaniami archeologicznymi.


Fundamenty budynku, drewniana kładka, fajki, przedmioty domowego użytku to główne znaleziska na rozkopanym dziś Starym Rynku w Żarkach. - Bliżej ul. Myszkowskiej odkryto kamienne fundamenty budynku zorientowanego wzdłuż linii wschód - zachód, 18 na 8 metrów - opowiada Zbigniew Małek, właściciel firmy Archeoprojekt, która ma nadzór archeologiczny w trakcie tego typu prac.

Odkopane relikty świadczą, że budynek pochodził z XVIII lub XIX wieku. Nie wiadomo, jaką miał funkcję. Na początku sądzono, że to dawny ratusz, ale być może stanowił obiekt handlowy, czyli coś w rodzaju sukiennic.

Drugim znaleziskiem, bliżej kościoła, jest drewniana droga, wzdłuż której odkopano wydrążony pień drzewa. - Może to dawny wodociąg? - zastanawia się Małek.

Nieopodal tego miejsca znaleziono brzytwę lub scyzoryk z zachowaną kościaną oprawą rękojeści. Ponadto w piachu leżała bogato zdobiona główka fajki oraz dwie fajki ceramiczne. Być może pochodzą z fabryki fajek miejscowości Borowskie w powiecie lublinieckim.

- Każdy znaleziony obiekt zostanie opisany, oznaczony i być może posłuży archeologom do pracy w przyszłości. Ale dla nas te rzeczy już dziś uchyliły rąbka tajemnicy - tej mianowicie, jak kiedyś zorganizowany i zagospodarowany był nasz rynek - informuje burmistrz Żarek Klemens Podlejski.

Archeolodzy skończyli swe prace, zwalniając miejsce ekipie pracowników z firmy Domax Arkadiusza Miki z Boronowa. Zwyciężyła ona w przetargu na przebudowę Starego Rynku z ceną 3 mln zł. Ale miasto wyłoży z własnej kasy tylko 700 tys. zł, resztę otrzyma w formie pozakonkursowej dotacji z Unii Europejskiej.

- Celem rewitalizacji Starego Rynku jest pełniejsze wykorzystanie centrum miasta i nadanie mu nowych funkcji, przede wszystkim rekreacyjnych, turystycznych i kulturalnych - wyjaśnia burmistrz.

Projekt opracowany przez Anetę Chrząstek-Szyc zakłada podział Starego Rynku na trzy strefy. Pierwsza ma umożliwiać organizowanie różnego typu imprez. Druga jest parkowo-rekreacyjna, trzecia - usługowa, z miejscem dla różnego typu kawiarenek letnich; właściciele lokali handlowych na parterach kamienic będą mogli wystawiać na zewnątrz stoiska handlowe. Jako podstawową nawierzchnię przewidziano beżową kostkę podzieloną pasami z szarego granitu. Wykończenie elementów małej architektury zaprojektowano w materiałach naturalnych: kamieniu jurajskim, łupkach i granicie.

Na placu będą dwie fontanny w formie płynących cieków wodnych. Przebudowana zostanie podstawa zabytkowej kapliczki, pojawią się znaki informacji wizualnej, ławki w formie murków, schody.

Na wizualizacji rzuca się też w oczy brama stanowiąca symboliczne wejście na plac, a upamiętniająca przybycie do Żarek kardynała Karola Wojtyły.

Stary Rynek ma być gotowy w nowej formie pod koniec tego roku.

Kiedyś - nowoczesne miasto

Żarki uchodziły niegdyś za jedno z najnowocześniejszych miast w Polsce - dlatego nie może dziwić odkrycie drewnianych (taka była wówczas technika) wodociągów. Właścicielem miasta był od 1831 znany przedsiębiorca Piotr Steinkeller, którego z wdzięczności uhonorowano ulicą. Steinkeller uchodził za orędownika nowoczesności. Szybko uczynił z miasta i okolicznych wsi tzw. Dominium Żareckie. Zbudował m.in. fabrykę maszyn, a potem wielką przędzalnię bawełny. Steinkeller zmarł w 1854 roku, ale Żarki rozwijały się dalej. W latach 1890-1900 jako jedno z pierwszych i nielicznych miast zaboru rosyjskiego posiadały oświetlenie gazowe, budząc zazdrość większej już wtedy Częstochowy. Znaczenie Żarek spadło na początku XX wieku - powodem było położenie z dala od linii kolejowej, a także kolejne pożary niszczące zabudowę.


Źródło: Gazeta Wyborcza Częstochowa
http://miasta.gazeta.pl/czestochowa/1,35271,6788087,Zarki_wypieknieja_za_pieniadze_z_Unii.html