Prawie od początku roku finanse samorządów lokalnych z naszego regionu są monitorowane przez Śląski Związek Gmin i Powiatów. Pod koniec października na jego zlecenie został opracowany materiał ekspercki - „Raport o stanie finansów jst w województwie śląskim – stan po III kwartałach 2020 r.”. Raport wskazuje kluczowe zjawiska i tendencje w samorządowych finansach, czyli:
- spadek potencjału inwestycyjnego gmin i powiatów;
- dynamicznie rosnące wydatki bieżące;
- wolniejszy wzrost dochodów niż wydatków ogółem;
- znaczne ubytki w PIT+CIT;
- wzrastająca luka finansowa w oświacie;
- niedofinansowania tzw. zadań zleconych z zakresu administracji rządowej.

Co problemy w finansach samorządów oznaczają w praktyce?

Niekorzystne zjawiska w samorządowych budżetach oraz skutki epidemii, w sumie mogą wkrótce pogorszyć  standard życia w naszych wspólnotach lokalnych. Ten standard samorządy lokalne w Polsce, przy dużym zaangażowaniu mieszkańców, miejscowych przedsiębiorców, organizacji i grup nieformalnych, wypracowały w ciągu 30 lat istnienia. Składa się na niego szereg, zróżnicowanych, profesjonalnych i względnie tanich usług publicznych, które świadczą gminy i powiaty. Z tych usług korzystamy każdego dnia (np. transport publiczny, gospodarka odpadami, edukacja).
W praktyce aktualny kryzys finansów samorządów oznacza, że:
- niektóre usługi publiczne będą stopniowo drożeć, a część z nich być może nawet trudna do zrealizowania;
- wiele usług, szczególnie tych nieobowiązkowych, ale wpływających na poziom jakości życia mieszkańców, będzie realizowanych w mniej lub bardziej okrojonym zakresie (np. oferta kulturalna, rekreacyjna czy dofinansowanie działalności klubów sportowych).

Potrzeba wsparcia działań samorządów

Samorząd jest ważnym elementem stabilnego państwa. Dlatego musi mieć zagwarantowane solidne podstawy prawne i finansowe swojego działania. Jednocześnie w czasie kryzysu powinien mieć zapewnione odpowiednie mechanizmy pomocowe. I właśnie o takie wsparcie będą apelować gminy i powiaty zrzeszone w Śląskim Związku Gmin i Powiatów.

Więcej o aktualnej sytuacji finansowej samorządów lokalnych:
https://www.silesia.org.pl/aktualnosci/kryzys-finansow-w-samorzadach,707