Pełen emocji, autentyczny, wzruszający, ważny – takie opinie wyrazili uczestnicy premiery nowego filmu dokumentalnego pt. „Żarki. Dzisiaj zaczęło się wczoraj”. Publiczność nagrodziła obraz brawami. Bardzo ciepło został przyjęty reżyser Krzysztof Zygalski oraz bohaterowie filmu: Jadwiga Bojanek, Barbara Maślankiewicz, Jan Poznański, Stefan Święciak. Wspomniano również tych, którzy pojawili się na ekranie, ale promocji filmu nie doczekali, wśród nich: Jana Podlejskiego, Józefa Morawca i Motka Weinryba.

W miniony piątek (1 lutego) sala widowiskowa Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w Żarkach wypełniła się po brzegi. Powód? Premiera filmu dokumentalnego o Żarkach w reżyserii Krzysztofa Zygalskiego i ze zdjęciami Mieczysława Chudzika.
- Na ekranie zobaczycie Państwo Żarki, których już nie ma. Ten świat zniszczyła II wojna światowa. Mieszkańcy żydowskiego pochodzenia zostali zgładzeni w obozach śmierci, Polacy cierpieli okrutnie w wyniku działań okupanta. Gdy wojna skończyła się wszyscy, ci którzy przeżyli zrozumieli, że już nigdy nie będzie, tak jak było – mówi Krzysztof Zygalski.

Film dokumentalny pt. „Żarki, dzisiaj zaczęło się wczoraj” jest kolejnym przedsięwzięciem, które wpisuje się w działania podejmowane przez Samorząd Gminy Żarki na rzecz upamiętnienia dziedzictwa kulturowego. Żarki to małe miasteczko w północnej części województwa śląskiego o niezwykle interesującej historii. W ostatnich latach rzeczywistość wokół zmienia się bardzo szybko. Odchodzą osoby, wraz z nimi opowieści, wspomnienia o tym, jak żyło się dawnej w małej, wielokulturowej społeczności. Trailer filmu jest dostępny pod tym adresem: http://www.youtube.com/watch?v=iJc7s59L6Qc

- My dzisiaj, mamy jeszcze kontakt z autentycznymi świadkami pamiętającymi świat sprzed II wojny światowej. Najprawdopodobniej żyjemy w ostatniej dekadzie, w której takich ludzi da się jeszcze spotkać – podkreśla burmistrz Miasta i Gminy Żarki Klemens Podlejski. - Obywatelski Komitet Pamięci Narodowej przy wsparciu mieszkańców, filmowców, dokumentalistów, urzędników, miłośników Gminy Żarki zbiera dokumenty, zdjęcia, relacje. Wszystko po to, aby lepiej poznać historię. Utrwalić ja, przełożyć na język filmu, który chętnie przyjmuje publiczność.

W filmie wystąpili mieszkańcy Żarek – świadkowie i mimowolni uczestnicy wojennych wydarzeń. Od tragicznych wypadków upłynęło wiele lat. Byli wówczas bardzo młodymi ludźmi. Ich wspomnienia są wciąż żywe, a autentyczność relacji jest poruszająca. Na ekranie pojawiają się: Jadwiga Bojanek, Barbara Maślankiewicz, Stefan Święciak, Jan Poznański, Motek Weinryb, Józef Morawiec. - Część materiału do filmu została zebrana przed trzema laty. Udało się nagrać wspomnienia Motka Weinryba, Józefa Morawca i Jana Podlejskiego. Panowie nie doczekali premiery filmu – mówi reżyser Krzysztof Zygalski.

Prace nad filmem nabrały tempa przed dwoma laty, kiedy Gmina Żarki uzyskała dofinansowanie na projekt  pt. „Zajęcia edukacyjne połączone z przygotowaniem filmu dokumentalnego nt. przeszłości Żarek”.  Zadanie zostało współfinansowane ze środków Samorządu Gminy Żarki oraz Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach PROW 2007 – 2013 wdrażanego przez Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego. Koszt całości 37 360 zł, dofinansowanie uzyskanie ze Stowarzyszenia Partnerstwo Północnej Jury wyniosło: 21 680,40 zł.

 W realizację filmu byli zaangażowani mieszkańcy i przedsiębiorcy z terenu Gminy Żarki oraz uczniowie Gimnazjum w Żarkach. Reżyser złożył podziękowania burmistrzowi Miasta i Gminy Żarki Klemensowi Podlejskiemu, radnym Rady Miejskiej w Żarkach, znawcy lokalnej historii Wojciechowi Mszycy, członkom Obywatelskiego Komitetu Pamięci Narodowej w Żarkach: Annie Hamerli, Hieronimowi Borzęckiemu, Romanowi Hamerli. Szczególne podziękowania należą się pracownikom i stażystom w Urzędzie Miasta i Gminy w Żarkach: Dorocie Mucha, Małgorzacie Banaszczyk, Dominice Horoszko, Katarzynie Kulińskiej-Pluta, Agnieszce Skorupa, Annie Stodółkiewicz, Mariuszowi Nowakowi, Idze Ociepce, Justynie Hajduśkiewicz, Rafałowi Kaucz, Adrianowi Ordon. W filmie są również wymienieni statyści oraz osoby udzielające miejsca pod zdjęcia: Stanisław Fiutek, Marian Fiutek,  Adam Fiutek, Roman Kurek (GS Żarki). Archiwalne zdjęcia do filmu udzielił Robert Bacior.

W projekcie brali udział pracownicy Gimnazjum w Żarkach, a w szczególności dyrektor Anna Janocha i bibliotekarka Gabriela Przybyłek. Na słowa uznana zasługuje młodzież gimnazjalna biorąca udział w projekcie:  Aleksandra Gębczyńska, Gabriela Stencel, Monika Kwiecień, Ewelina Bożek, Małgorzata Kowacka, Kinga Drewniak, Agata Królik, Olga Trepka, Marta Mucha, Norbert Myga, Michał Czyż,  Przemysław Gura, Bartosz Paździor,  Radomir Piątkowski.

Po projekcji głos zabrał Ireneusz Święciak, syn jednego z bohaterów Stefana Święciaka. Odczytał wzruszające wspomnienie taty z czasów II wojny światowej. Przewodniczący Rady Miejskiej Andrzej Jakóbczak podkreślił, jak ważne jest zachowanie tych oraz filmowych wspomnień dla potomności. Dyrektor Regionalnego Ośrodka Kultury w Częstochowie Anna Operacz zauważyła, iż powstanie filmu do działanie z myślą o przeszłości, ale wybiegające w przyszłość. Pogratulowała reżyserowi i władzom małej gminy, która potrafi dbać o dziedzictwo kulturowe.

Film został wydany na płytach  DVD.  Jest do kupienia w Miejsko-Gminnym Ośrodku Kultury w Żarkach. Koszt płyty w twardej oprawie – 15 zł.

PONIŻEJ WSPOMNIENIA STEFANA ŚWIECIAKA, mieszkańca Żarek na temat II wojny światowej.

(przygotowała: Katarzyna Kulińska-Pluta, fot. Mariusz Nowak)